17 Μαρτίου 2014

Πρόγνωση χημικομίχλης

Υπάρχει ένας εκτεταμένος κόσμος συμβόλων, τα οποία προσδιορίζουν ενέργειες ή οργανώσεις, διαθέσεις ή έννοιες. Τα σύμβολα κλιμακώνονται από τα πλούσια σε αναπαραστατική λεπτομέρεια μέχρι τα εντελώς αφηρημένα, που κατά συνέπεια δεν συνδέονται με αναγνωρίσιμες πληροφορίες και γι’ αυτό πρέπει να τα μάθουμε με τον ίδιο τρόπο που μαθαίνουμε τη γλώσσα. Όσο πιο αφηρημένο είναι ένα σύμβολο, τόσο μεγαλύτερη οξυδέρκεια από μέρους του κοινού απαιτείται για την καλύτερη κατανόηση του μηνύματος. Ένα σύμβολο για να είναι αποτελεσματικό δεν πρέπει μόνο να βλέπεται και να αναγνωρίζεται, αλλά επίσης να μένει στη μνήμη και να αναπαράγεται [1].

Ένα από τα πιο γνωστά, παγκοσμίως, σύμβολα είναι το σύμβολο της ειρήνης που αναδύθηκε από το αντιπολεμικό κίνημα της δεκαετίας του ’60 (δύο γνωστά αλλά παλιότερα σύμβολα για την ειρήνη είναι ο κλάδος ελιάς των Αρχαίων Ελλήνων και το περιστέρι). Το διχαλωτό σχήμα του νεώτερου συμβόλου σχεδιάστηκε από τον Βρετανό καλλιτέχνη Gerald Holtom και παρουσιάστηκε στις 21 Φεβρουαρίου 1958, ενόψει μιας εκδήλωσης κατά των πυρηνικών όπλων στο Λονδίνο. Το σύμβολο είναι ο συνδυασμός των γραμμάτων Ν και D (στο σύστημα τηλεγραφίας με σημαία για τη διαβίβαση πληροφοριών) που παραπέμπουν στις λέξεις Nuclear Disarmament (Πυρηνικός Αφοπλισμός). Όσο απλό ήταν στη σχεδίασή του, τόσο δύσκολο αποδείχθηκε στη σύλληψή του. «Ήμουν σε βαθιά απόγνωση. Σκιτσάριζα τον εαυτό μου, όπως ένας άνθρωπος που βρίσκεται σε αμηχανία, με τα χέρια τεντωμένα πότε πάνω και πότε κάτω, με τον τρόπο που ο χωρικός αντιμετωπίζει το εκτελεστικό απόσπασμα στον γνωστό πίνακα του Γκόγια. Τελικά, το σκιτσάρισα με μια γραμμή και έβαλα ένα κύκλο γύρω του» είπε ο Holtom σε μια συνέντευξή του [2][3].

Στο αφηρημένο σύμβολο της ειρήνης είναι δύσκολο να αποκωδικοποιήσει κανείς τις έννοιες που μεταφέρει (τα αρχικά γράμματα, την απόγνωση του καλλιτέχνη κ.λπ.). Δεδομένου όμως ότι είναι απλό στη σχεδίασή του, μένει στη μνήμη και αναπαράγεται, αποτελεί ένα σύμβολο που καταφέρνει να περάσει στο κοινό, άμεσα και γρήγορα, το βασικό του μήνυμα: την ειρήνη.

Ας δούμε τώρα ένα εντελώς νέο σύμβολο, αυτό της αιθαλομίχλης. Πράγματι εντυπωσιάστηκα από το γεγονός ότι σε γνωστή ιστοσελίδα πρόγνωσης καιρού εκτός από τα σύμβολα ωρών (ρολόι), θερμοκρασίας (διαφορετικά χρώματα), διεύθυνσης και έντασης ανέμου σε χερσαίες και θαλάσσιες περιοχές (δέντρο και κύμα αντίστοιχα) και καιρικών φαινομένων (π.χ. σύμβολο χιονιού), παρατήρησα το σύμβολο της αιθαλομίχλης. Ένα γκρι σύννεφο με μία κόκκινη φλόγα στο κέντρο και δύο φιγούρες εκατέρωθεν, μία αντρική και μία γυναικεία. Έβαλα τον κέρσορα του ποντικιού πάνω στο σύμβολο. «ΠΡΟΣΟΧΗ: Συνθήκες δημιουργίας αιθαλομίχλης», μου “απάντησε” το σύμβολο. Και μόλις το “πάτησα” με διαφώτισε περαιτέρω: «Προστάτευσε τη δική σου υγεία και των συνανθρώπων σου», έλεγε ένας τίτλος και ακολουθούσε ένα κείμενο για το τι ακριβώς είναι αυτό που πρέπει να προσέξω. Ενημερώθηκα λοιπόν ότι η τιμή του πετρελαίου έχει αυξηθεί, γεγονός που έχει οδηγήσει στην αυξανόμενη χρήση τζακιών, και ότι η χρήση αυτή ενέχει κινδύνους, γιατί επιβαρύνεται το ατμοσφαιρικό περιβάλλον των περιοχών, δημιουργώντας το φαινόμενο της αιθαλομίχλης, που αυτό με τη σειρά του επιβαρύνει σε επικίνδυνο βαθμό την υγεία των ανθρώπων. Οι οδηγίες ολοκληρώνονται με τη φράση «χρησιμοποιείστε στο μέτρο του δυνατού άλλες μορφές θέρμανσης»!

Το κείμενο αυτό ήταν κατατοπιστικό, αλλά δεν κατάλαβα σε ποιον ακριβώς απευθύνεται. Φαντάζομαι εκείνους (τους περισσότερους) που δεν έχουν χρήματα για πετρέλαιο. Πριν ανάψουν το τζάκι (εφόσον έχουν) ανοίγουν τον υπολογιστή (αφού έχουν τζάκι, θα έχουν και υπολογιστή). Μπαίνουν στο internet (όλοι έχουν internet, υπάρχει δωρεάν wi-fi. Ή μήπως όχι; Να πούμε στον πρωθυπουργό μας να βάλει. Να γιατί χρειάζεται). Παρακολουθούν την πρόγνωση του καιρού και αν, σύμφωνα με αυτήν, δημιουργείται το φαινόμενο της αιθαλομίχλης, χρησιμοποιούν άλλες μορφές θέρμανσης (έχουν 3-4 διαφορετικά είδη σπίτι τους). Για εκείνους που δεν έχουν τζάκι, το να γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι υπάρχουν συνθήκες δημιουργίας αιθαλομίχλης, δεν ξέρω που θα τους βοηθήσει, πιθανόν να τους αποτρέψει να βγουν από τα σπίτια τους και θα τους στρέψει εναντίον εκείνων που έχουν τζάκια. Γιατί εκείνος που πραγματικά φταίει είναι ο συνάνθρωπος. Έτσι λέει το κείμενο («προστάτευσε την υγεία των συνανθρώπων σου»).

Ένα άλλο στοιχείο που δεν είναι κατανοητό αφορά στο κατά πόσο το σύμβολο της αιθαλομίχλης αποτελεί στοιχείο πρόγνωσης καιρού. Η αιθαλομίχλη είναι μορφή ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Ακόμα κι αν ληφθεί υπόψη ότι οι κατάλληλες συνθήκες καιρού ευνοούν τη δημιουργία της, ωστόσο δεν είναι σίγουρο ότι θα συμβεί. Επίσης, γιατί έως τώρα δεν έχει δημιουργηθεί ένα σύμβολο για τις καλοκαιρινές πυρκαγιές, αφού κι αυτές ευνοούνται από συγκεκριμένες συνθήκες; Ουσιαστικά αυτό που με βρίσκει εντελώς αντίθετη είναι ο τρόπος με τον οποίο η ευθύνη της δημιουργίας αιθαλομίχλης συνδέεται άμεσα με τον πολίτη που χρησιμοποιεί ως μέσο θέρμανσης το τζάκι και ο οποίος παρουσιάζεται ότι μπορεί να διαλέξει, διαφορετικά είναι αυτός που ρυπαίνει το περιβάλλον.

Αναπόφευκτα και συνειρμικά, κάπου εδώ είναι που συνδέω τη ρύπανση του περιβάλλοντος με τα χημικά των δυνάμεων καταστολής. Το κράτος είναι ικανό να ρίξει την ευθύνη στον πολίτη για τα χημικά, με τον ίδιο τρόπο που ρίχνει την ευθύνη για την αιθαλομίχλη. Σε κάθε πορεία, όταν η ρίψη χημικών είναι ο μόνος τρόπος για να υπερισχύει η “δυνατή” κυβέρνηση, στόχος είναι να περάσει το εξής μήνυμα: Μην έρχεσαι στις πορείες και τις συγκεντρώσεις. Κίνδυνος χημικών. Θα μπορούσε λοιπόν να δημιουργηθεί ένα σύμβολο, όπως αυτό της εικόνας, που να τοποθετηθεί επίσης στη σελίδα μετεωρολογικών προγνώσεων, στις ημέρες τις οποίες έχουν οριστεί κινητοποιήσεις των πολιτών με σκοπό την διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους. Πάνω στο σύμβολο θα εμφανίζεται το μήνυμα «ΠΡΟΣΟΧΗ: Συνθήκες δημιουργίας χημικομίχλης» και πατώντας το σύμβολο ένα κείμενο με τίτλο «Προστάτευσε τη δική σου υγεία και των συνανθρώπων σου» θα μας ενημερώνει*:

Η αύξηση των φόρων, η αύξηση της ανεργίας, η μείωση των μισθών έχει οδηγήσει στις ολοένα αυξανόμενη χρήση χημικών. Η χρήση αυτή όμως ενέχει κινδύνους, τόσο για την υγεία των χρηστών αλλά και των συνανθρώπων μας. Μερικές χρήσιμες οδηγίες ακολουθούν:
• Μην κάνετε πορείες στα κέντρα των πόλεων.
• Μην συγκεντρώνεστε έξω από τα Υπουργεία, την Βουλή και τα Βουλευτικά γραφεία.
• Μην φαίνεστε όταν έρχεται η τρόικα και οι πάσης φύσεως δανειστές μας.
Όλα τα παραπάνω οδηγούν στη χρήση χημικών που είναι άκρως τοξικές ουσίες. Επισημαίνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτών των ουσιών εκλύεται στο εσωτερικό των συγκεντρώσεων, επιβαρύνοντας σε μεγάλο βαθμό την υγεία των ανθρώπων. Παράλληλα επιβαρύνεται το ατμοσφαιρικό περιβάλλον των περιοχών όπου γίνεται έντονη χρήση χημικών, δημιουργώντας το φαινόμενο της χημικομίχλης.
Η χημικομίχλη κάνει εντονότερη την παρουσία της μέρες με μεγάλο αριθμό ατόμων στις συγκεντρώσεις. Περιορίστε τις συναθροίσεις σας και χρησιμοποιήστε στο μέτρο του δυνατού άλλες μορφές αγώνα (π.χ. βλέποντας τηλεόραση).

Κι έτσι, ο καιρός θα μας ενημερώνει για το πώς θα ζεσταθούμε και πώς θα αγωνιζόμαστε, προκειμένου να αναπνέουμε “καθαρό αέρα”.



* Σε αντιστοιχία με το κείμενο της αιθαλομίχλης

Πηγές:
[1] Dondis, D. (2002). Βασικές Αρχές Οπτικής Παιδείας. Πάτρα: ΕΑΠ, σελ. 26, 84.

[2] http://www.cnduk.org/index.php?option=com_content&task=view&id=435&Itemid=131

[3] http://www.sansimera.gr/articles/414#ixzz2w9JfkLJ7

4 Μαρτίου 2014

Error

-          ΠΡΟΣΟΧΗ, ΠΡΟΣΟΧΗ! ΕΠΕΙΓΟΝ! Ο τεχνικός να έρθει στο control.
Επαναλαμβάνω: Ο τεχνικός να έρθει στο control. Είναι επείγον.
Η φωνή ακούστηκε από το μεγάφωνο. Ακολούθησε ήχος βιαστικών βημάτων και μία πόρτα που άνοιξε και έκλεισε γρήγορα. Δεν μπορώ να διακρίνω ποιοι βρίσκονται μέσα στο δωμάτιο. Πλησιάζω και προσπαθώ να ακούσω. Δύο άντρες με μηχανική φωνή μιλούν με ένταση, τρομακτική θα την χαρακτήριζα. Είναι πολύ εύκολο να καταλάβω τι λένε, καθώς δεν προσπαθούν να μην ακουστούν. Το μόνο που δεν καταλαβαίνω είναι το τι γυρεύω εγώ σ’ αυτό το παγερό κτήριο. Θα λύσω την απορία μου αργότερα, τώρα με ενδιαφέρει να μάθω ποια είναι η επείγουσα κατάσταση.
-          Κάποιος έχει μπει στο σύστημα. Τα ρομπότ-πράκτορες έχουν τρελαθεί. Εκτελούν εντολές που δεν συμφωνούν με τον προγραμματισμό.
-          ΑΔΥΝΑΤΟΝ! Πρόκειται για την πιο εξελιγμένη γλώσσα που από τη στιγμή που θα κωδικοποιηθεί δεν μπορεί να αποκωδικοποιηθεί από κανέναν. Μόνο εγώ γνωρίζω τον κώδικα. Όλα είναι στον αυτόματο και…
-          Αυτό που σου λέω! Τα ρομπότ είναι σαλταρισμένα. Βρες τη λύση τώρα. Αλλιώς θα θεωρήσω ότι εσύ βρίσκεσαι πίσω από αυτές τις κινήσεις.
-          Μα για ποιες κινήσεις μου μιλάς;
-          Ορίστε: Ο Άρας μπερδεύει συνεχώς τα νούμερα. Σου έχω δώσει τον αριθμό που θα βάλεις για πρωτογενές πλεόνασμα. Δεν μπορεί αυτό να αλλάζει συνεχώς.
Αμ, ο άλλος; Ο Ούλος; Αυτός πρέπει να έχει πάθει τρομερό βραχυκύκλωμα. Κανένα νούμερο από αυτά που δηλώνει δεν είναι ίδιο με τα προηγούμενα. Και συνεχώς δίνει εντολές για εκτυπώσεις ΦΕΚ. Ποιος τις δίνει επιτέλους τις εντολές; Και δεν φτάνει αυτό. Τολμά να λέει ότι από το άγχος δεν κοιμάται. Τον έχουν πάρει χαμπάρι ότι δεν γίνεται να κοιμηθεί. Μα τι νομίζει ότι είναι, άνθρωπος; Θα μας κάψει.
Επίσης, ο Άδης. Σκοτώνει με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Τον είχαμε ρυθμίσει στην πιο αργή ταχύτητα.
Και ο Τάκης. Τι συμβαίνει με τα μάτια; Έχει απορρυθμιστεί εντελώς. Ο τίτλος του αναφέρει Μεταρρύθμιση ή μήπως έβαλες τη λέξη Απορρύθμιση;
Πρέπει οπωσδήποτε να διορθώσεις τον κώδικα.
-          Δεν καταλαβαίνω, υποτίθεται ότι όλα ήταν τέλεια σχεδιασμένα.
-          Ναι, αλλά σου είχα εκφράσει τον ενδοιασμό μου σχετικά με τη διαδικασία “φόρτωσης” πληροφοριών σε εκείνους τους ηλίθιους που επέλεξες.
-           Τους επέλεξα γιατί η ταχύτητα μεταφοράς δεδομένων ήταν μεγαλύτερη. Εσύ τα ήθελες να γίνουν όλα γρήγορα.
-          Δεν ξέρω τι θα κάνεις. Αν δεν μπορείς να το διορθώσεις, κατάστρεψέ τους. Θα βάλουμε άλλους να κάνουν τη δουλειά.
-          Αν το πρόβλημα είναι η μόρφωση, δυστυχώς δεν θα βρούμε έξυπνους που να δεχθούν τη διαδικασία ρομποτοποίησης. Γιατί κάποιος να θέλει να γίνει ρομπότ για δικό σου όφελος;
-          Τολμάς να ξεστομίζεις τέτοια λόγια; Να φτιάξεις άλλον κώδικα, σε διατάζω…

Άνοιξα τα μάτια μου απότομα. Κατάλαβα ότι έβλεπα όνειρο. Ίσως να έφταιξε η ταινία που αποφάσισα να ξαναδώ λίγο πριν πέσω για ύπνο, η περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας The Matrix (1999). Δεν θα προσπαθήσω να κάνω μία ακόμα ανάλυση του τι είναι το Matrix. Πολλές θεωρίες έχουν γραφτεί, οι οποίες αναφέρονται σε διάφορες κουλτούρες και ιδεολογίες, και στόχος μου δεν είναι να υποστηρίξω κάποια από αυτές ή να διαφωνήσω με κάποιες άλλες. Όμως ορισμένες φράσεις, ειπωμένες στη διάρκεια της ταινίας καρφώθηκαν στο μυαλό μου, όπως όταν ο Morpheus λέει στον Neo: «Το Matrix είναι ο κόσμος που σου σκέπασε τα μάτια, για να σε τυφλώσει απ’ την αλήθεια». Καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας προσπαθούσα να καταλάβω πόσοι κόσμοι υπάρχουν. Μπορεί το σενάριο να παρουσιάζει μία πραγματικότητα και άλλη μία εικονική, ωστόσο θεωρώ ότι υπάρχουν πολύ περισσότερα επίπεδα. Ένα επίπεδο είναι οτιδήποτε υπάρχει στ’ αλήθεια, ένα άλλο είναι αυτό που βλέπουμε, ένα τρίτο αποτελείται από εκείνους που δεν γνωρίζουν ότι υπάρχουν αλλά εκτελούν εντολές, και ένα τέταρτο περιλαμβάνει όσους δίνουν τις εντολές, αλλά και όσους μπορούν να τις μπλοκάρουν. Εκείνοι που βρίσκονται στο τέταρτο επίπεδο είναι αυτοί που έχουν γνώση όλων των επιπέδων.

Ανέφερα παραπάνω πως κατάλαβα ότι έβλεπα όνειρο. Μήπως όμως δεν ήταν όνειρο; Σε ποιο επίπεδο βρίσκομαι και ποιον κόσμο αντικρίζω; Υπάρχει κάτι που σκεπάζει τα μάτια μου και δεν μπορώ να δω, αν και προσπαθώ απεγνωσμένα να μάθω την αλήθεια. Προσπαθώ δηλαδή να αντιληφθώ κάθε πραγματικό γεγονός χωρίς απόκρυψη ή διαστρέβλωση δεδομένων, χωρίς υποκειμενικές εκτιμήσεις, χωρίς ψέματα, χωρίς αλλοίωση των επιμέρους στοιχείων που το συνθέτουν. Πιθανόν κάποιος να θεωρήσει ότι κι εγώ μέσω αυτών που γράφω φανερώνω την υποκειμενική μου όψη της πραγματικότητας. Ωστόσο, αυτό δεν αναιρεί την αγωνία μου για την κατανόηση των συμβάντων. Αν εγώ βλέπω με έναν άλφα τρόπο τα όσα παρουσιάζονται γύρω μου, ένας άλλος τα βλέπει με έναν βήτα τρόπο κ.ο.κ., όμως το μόνο σίγουρο είναι ότι κάπου υπάρχει το απολύτως βέβαιο ότι συμβαίνει κι αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Αν έχω απέναντί μου ένα μοναδικό ηλιοβασίλεμα, ενώ για κάποιον άλλον αυτή η στιγμή είναι καταθλιπτική, το βέβαιο είναι ότι θα νυχτώσει και θα ξημερώσει μία άλλη μέρα.

Ψάχνω λοιπόν να εξηγήσω το αναμφισβήτητο γεγονός της διαθεσιμότητάς μου. Για κάποιους αξιολογήθηκα και βρέθηκα ανεπαρκής (ίσως στο επίπεδο που νομίζω ότι βρίσκομαι να έχω τρία πτυχία και να διορίστηκα αξιοκρατικά, αλλά για το κράτος και τα ΜΜΕ είμαι απόφοιτος ΔΕ, με πλαστά πτυχία και διορισμένη με ρουσφέτι), ενώ για πολλούς έχω ήδη απορροφηθεί εδώ και μήνες (πιθανόν σε κάποιο επίπεδο εργάζομαι, αλλά δεν το γνωρίζω). Την πραγματικότητα δεν την καταλαβαίνει κανείς άλλος, παρά μόνο όσοι βρίσκονται στην ίδια θέση με εμένα. Δεν είναι σαν το ηλιοβασίλεμα που ξέρεις τι θα ακολουθήσει, όχι μόνο λόγω εμπειρίας, αλλά και λόγω επιστημονικής τεκμηρίωσης. Από μικροί μαθαίνουμε για την περιστροφή της γης, για τον ήλιο, για τη νύχτα και τη μέρα. Ποια είναι όμως η επιστημονική εξήγηση της αδικίας, της βίας και της κοροϊδίας που υφιστάμεθα όλον αυτόν τον καιρό; Δεν υπήρξε καμία αξιολόγηση, καμία μελέτη, κανένας στόχος αναδιάρθρωσης. Τι να περιμένεις από κάτι ρομποτάκια που εκτελούν εντολές υπό την πίεση της απειλής ότι θα καταστραφούν (λες και δεν θα καταστραφούν); Ο κώδικας είναι εντελώς εσφαλμένος ευθύς εξαρχής και εκτελείται από μηχανές. Αυτή είναι η μόνη επιστημονική ερμηνεία. Γιατί δεν θα μπορούσα να κατανοήσω ποτέ τον λόγο που ένας άνθρωπος θέλει να κάνει κακό σε έναν άλλον.